De hoeksteen van de samenleving, het warme nest, de veilige haven: het gezin lijkt wel de hemel op aarde.
Onder die hoeksteen ligt helaas vaak puin, is het warme nest ijzig koud, is de veilige haven zeer bedreigend.
Duizenden meisjes en vrouwen zijn in ons land slachtoffer van huiselijk geweld. Ook zo blijkbaar in Nederland waar een groot deel van de mannen dat oké vindt.
Vaak begrijpen we niet waarom mondige vrouwen het geweld jarenlang laten duren en er met niemand durven over te praten.
Kris Smet duidt dit goed aan in haar boek “Liefde met alle geweld”.
Zij drukt het uit in de formule: SSS=T.
Dit staat voor schaamte, schuld en schrik = taboe.
Ze voelen zich schuldig:
- voor het geweld waarvan ze zelf het slachtoffer zijn, omdat zij denken dat ze het zelf uitlokken,
- geen goede echtgenote of moeder zouden zijn,
- foute dingen zeggen en doen,
- niet mooi genoeg was.
- Ze schamen zich, omdat ze de verkeerde keuze hebben gemaakt,
- het laten gebeuren, omdat ze vernederd zijn,
- verantwoordelijk voelen,
- financieel afhankelijk, zijn,
- overrompeld worden door tegenstrijdige gevoelens tegenover hun partner.
Zij hopen dat alles wel weer goed zal komen,
omdat na een gewelddadige uitbarsting meestal een spijtbetuiging
en een rustige periode volgen.
- Ze zijn vaak bang om nog meer geweld uit te lokken,
- om de kinderen te verliezen, om niet geloofd te worden,
- om hun inkomen kwijt te raken.
- Ze vrezen wraak en stalking als ze weggaan,
- en zijn heel onzeker over de reacties van familie en vrienden.
Dit geweld laat sporen na. Niet alleen maar slachtoffers en daders ondervinden negatieve gevolgen, maar ook zij die er onrechtstreeks bij betrokken zijn.
Wat is partnergeweld in België?
Het Belgisch College van Procureur-generaal hanteert de volgende definitie:
Iedere vorm van fysiek, seksueel, psychisch of economisch geweld tussen echtgenoten, samenwonenden of personen die hebben samengewoond en tussen wie een duurzame affectieve en seksuele band bestaat of bestaan heeft.
Partnergeweld of geweld in het huwelijk omvat een geheel van gedragingen, handelingen en houdingen van één van de (ex) partners die erop gericht zijn de andere te controleren en te domineren.
Het omvat fysieke, seksuele en economische agressie, bedreigingen of geweldplegingen die zich herhalen of kunnen herhalen en die de integriteit van de ander en zelfs zijn socio-professionele integratie aantasten.
Dit geweld treft niet alleen het slachtoffer, maar ook andere familieleden, in de eerste plaats de kinderen.
Het is een vorm van huiselijk geweld.
Meestal zijn de daders mannen en de slachtoffers vrouwen.
Geweld in intieme relaties in de privésfeer is de uiting van de ongelijke machtsverhoudingen die in onze samenleving nog bestaan tussen vrouwen en mannen.…
(Nationaal Actieplan Partnergeweld 2006.)
Het grote verschil tussen partnergeweld en een banale ‘huiselijke ruzie’ is het machtsverschil.
Elk koppel maakt wel eens ruzie. Maar wanneer één van de twee partners steeds de baas wil zijn en de ander wil controleren of onder de duim houden, en daarvoor conflicten en geweld gebruikt, spreken we van partnergeweld. volgens vzw “zijn.be” Partnergeweld.
Volgens de Europese Commissie verstaan we onder partnergeweld het volgende:
Intrafamiliaal geweld is elk dwingend en/of intimiderend gedrag, dat uitgeoefend wordt tegenover een gezins- of familielid of (ex) intieme partner en dat gepaard gaat met geweld of dreiging met geweld en een langdurige invloed heeft op het gezin of individuen in het gezin.
Partnergeweld is geen éénmalig feit, maar ontstaat vaak stap voor stap.
Vaak is het moeilijk te bepalen wanneer en hoe het precies begon. Jaloezie, je e-mails en je telefoontjes controleren, je niet alleen op stap laten gaan…
Het lijkt eerst misschien nog onschuldig en lief, maar het kan al snel veel erger worden.
Daarom spreekt men bij partnergeweld vaak van een geweldspiraal: periodes van rust volgen op periodes van geweld op, en dat geweld wordt meestal ook steeds erger.
Vormen van partnergeweld in een huwelijk of relatie.
1. Fysiek of lichamelijk geweld.
Fysiek geweld is het lichamelijk kwetsen van het slachtoffer door bijvoorbeeld slaan, schoppen, aan de haren trekken, tegen de muur werpen, met een voorwerp gooien, (poging tot) wurgen…
Maar ook toegang tot de woning verhinderen, opsluiten, aan de deur zetten, achterlaten langs de weg.
Deze vorm van partnergeweld is het meest bekend, omdat de gevolgen vaak zichtbaar zijn onder de vorm van blauwe plekken, brandwonden, kneuzingen, botbreuken of andere verwondingen.
2. Geestelijk of psychisch geweld.
Binnen partnerrelaties komt psychisch geweld het vaakst voor, zo blijkt uit het onderzoek van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen.
Bovendien wordt deze vorm van partnergeweld door veel slachtoffers ervaren als de ergste vorm van geweld.
Psychisch geweld ondergraaft geleidelijk het normale functioneren en het zelfvertrouwen van het slachtoffer door geestelijke mishandelingen.
Het kan daarbij gaan om vernederingen, bedreigingen, het verbieden van contacten met familie of kennissen, negeren, het voortdurend controleren van iemands doen en laten, van gsm, post of e-mail, het dreigen met zelfmoord, het opzettelijk vernielen van persoonlijke bezittingen.
De voortdurende dreiging die uitgaat van psychisch geweld is erg ingrijpend en kan ernstige gevolgen hebben voor de emotionele toestand van het slachtoffer op korte en op lange termijn.
3. Seksueel geweld in een huwelijk of relatie.
Het blijft een hardnekkige fabel dat aanranding of verkrachting binnen een relatie niet voorkomen.
Alsof je in een relatie steeds beschikbaar moet zijn en zelf niet meer mag beslissen wat je wil doen.
Alsof je het recht om nee te zeggen opgeeft van zodra je een relatie aangaat.
Seksueel geweld omvat zowel vernederende seksuele voorstellen als poging tot gedwongen seksuele handelingen of aanrakingen, zoals bijvoorbeeld
gedwongen seks hebben met of pijpen van je partner, het gedwongen uitkleden, seksuele aanrakingen die je niet wil, verplicht worden tot lezen van pornolectuur of het bekijken van pornovideo’s.
Dit alles komt meer voor dan je denkt. Echter, zwijgen de slachtoffers vaak uit loyaliteit, angst, schaamte of onwetendheid over de strafbaarheid ervan.
De gevolgen van seksueel geweld door de partner kunnen echter even dramatisch zijn als die van een aanranding door een onbekende.
Het vertrouwen in anderen en jezelf wordt geschonden.
Sommige slachtoffers blijven nog lang worstelen met gevoelens van woede, schaamte of onveiligheid.
4. Economisch of financieel geweld.
Ook geld kan gebruikt worden als wapen in een relatie.
Daders van economisch misbruik controleren de gezinsuitgaven in detail, verhinderen hun slachtoffers een eigen job of inkomen te krijgen of ontnemen hun geld.
Zo blijft het slachtoffer volledig afhankelijk van de partner. Daardoor wordt het nog moeilijker om te ontsnappen aan het huiselijk geweld.
Cijfers over partnergeweld:
Marleen Temmerman, buitengewoon hoogleraar gynaecologie-verloskunde u Gent en directeur bij de Wereldgezondheidsorganisatie, beweert dat één vrouw op drie op een bepaald moment in haar leven te maken heeft met fysiek of seksueel geweld.
Volgens een enquête van de Europese Commissie zijn 62 miljoen Europese vrouwen het slachtoffer van huiselijk geweld.
De cijfers voor de lidstaten van de Europese Unie variëren van een vrouw op drie tot één op zeven.
Die cijfers gaan uitsluitend over partnergeweld.
Over kindermishandeling, incest en geweld tegen oudere vrouwen – andere vormen van huiselijk-geweld – zijn er heel wat minder gegevens.
Ieder jaar sterven in Europa 600 vrouwen als gevolg van seksuele brutaliteit in het gezin.
Wereldwijd wordt 70 procent van de vrouwen geconfronteerd met fysiek, psychisch of seksueel geweld.
UN Women, de afdeling van de VN voor de bevordering van genderongelijkheden vrouwenemancipatie, spreekt van een epidemie op wereldwijde schaal.
Mocht de Wereldgezondheidsorganisatie soortgelijke cijfers bekendmaken over een of andere infectie, dan stond de wereld op zijn kop.
Dan zouden wereldwijd wetenschappers en politici zich over het probleem buigen en zouden drastische maatregelen genomen worden om die in te perken.
Kritische analyse met aandacht voor aanbevelingen op micro-, meso-, en macroniveau in België.
Als niet eerst hulp aangeboden wordt, kan niemand zich emanciperen, beweert Marijke Weewauters.
Zij is diensthoofd van het Federaal steunpunt Geweld op vrouwen.
De strijd tegen partnergeweld valt onder de bevoegdheid van de verschillende instanties en machtsniveaus in België. De Federale staat, de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap, de Duitstalige Gemeenschap, het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk gewest:
allemaal dragen zij daartoe bij.
Ook de politie, het parket en de magistratuur, de medische sector, de hulpverlening, het onderwijs en de coördinerende instanties spelen een belangrijke rol in de aanpak van partnergeweld.
Die spreiding van bevoegdheden maakt het gevecht tegen een van de grootste maatschappelijke kwalen er niet eenvoudiger op.
Het Federaal steunpunt Geweld op Vrouwen, heeft een specifiek mandaat gekregen om alle acties van alle regeringen in België te coördineren. (de samenwerking te regelen)
Daartoe werd een globaal actieplan opgesteld rond partnergeweld en andere vormen van geweld vanwege geslacht of geaardheid.
Het steunpunt beoordeelt de acties en onderzoekt kritiek op het beleid, om zo tot een betere aanpak te komen.
Partnergeweld Hulp in Vlaanderen.
In Vlaanderen houden diverse instanties en organisaties zich met partnergeweld bezig, zoals de CAW’s en de vluchthuizen.
De politie kent een specifieke richtlijn, de wetgeving is er.
Maar het op elkaar afstemmen van al die organen is nog een groot probleem.
Wie bijvoorbeeld naar de politie stapt, wordt nog te weinig doorverwezen naar het CAW en het CAW geeft op zijn beurt niet altijd informatie door aan de politie.
Het is een kafkaiaanse situatie.
Een slachtoffer op zoek naar hulp moet persoonlijk bij tien organisaties gaan aankloppen.
Dat houdt geen mens vol, dus haken slachtoffers af.
Bij huiselijk geweld zijn gemiddeld zes verschillende organisaties bezig met één gezin en die instanties praten niet met elkaar.
Aan dit gebrek aan coördinatie verhelpen dat is nu in België de grootste uitdaging.
In Vlaanderen moeten slachtoffers het initiatief nemen, de eerste stap zetten.
Zij moeten zelf naar de hulpverlening stappen, maar zo werkt dit niet.
Een centraal steunpunt in de Vlaamse Gemeenschap adviseert de CAW’s.
Maar het gaat alleen om een advies.
Ieder CAW heeft zijn eigen benadering.
Er is een groot verschil tussen Wallonië en Vlaanderen in de aanpak.
Partnergeweld hulp in Wallonië.
Wallonië heeft een extra telefoonlijn uitsluitend voor partnergeweld,
Vlaanderen heeft dit niet.
In Vlaanderen werkt het nummer 1712 alleen tijdens de kantooruren, het is een algemeen nummer van de CAW’s.
CAW’ers luisteren naar de mensen en verwijzen door naar de hulpverlening die niet direct beschikbaar is.
Op 11 september 2012 ondertekende België het Verdrag van de Raad van Europa over de voorkoming en bestrijding van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld, ook wel het verdrag van Istanboel genoemd.
Om het verdrag uit te voeren moet ons land enkele nieuwe maatregelen treffen.
De hulpverlening hoort gratis te zijn.
Het Federaal Steunpunt Geweld op vrouwen.
Het Federaal steunpunt Geweld op vrouwen werkt aan een risicotaxatiesysteem:
- inschatten van de risico’s om de gepaste maatregelen te kunnen nemen.
- Het is bedoeld voor artsen, politie, justitie, parketten en scholen.
CONCLUSIE: SAMENWERKING IS HET BELANGRIJKSTE.
Één dienst alleen kan geen oplossing bieden.
Geen enkel slachtoffer is in staat om zelf verantwoordelijkheid te nemen. Als niet eerst hulp aangeboden wordt, kan niemand zich emanciperen.
Ik zou graag uw commentaren, suggesties en opmerkingen beantwoorden.
Plaats is in de commentaren hieronder.
We zijn benieuwd naar je reactie hieronder! Reactie annuleren