Eigenwaarde en zelfbeeld: definitie en verschil

Wat is zelfrespect?

Het concept van eigenwaarde is een ambigu of dubbel begrip en wordt besproken in de psychologie. Veel auteurs beschrijven het anders. Maar kort samengevat kunnen we zeggen dat het een construct of concept is om de waardering te definiëren die elke persoon voor of van zichzelf heeft. 

Deze zelfevaluatie varieert op een continuüm van zeer positief tot zeer negatief. Verwar eigenwaarde echter niet met zelfconcept.

Is uw eigenwaarde en zelfbeeld over hetzelfde gevoel?

Sommige termen als zelfacceptatie,  zelfwaarde, zelfbegrip of zelfbeeld worden vaak door elkaar gebruikt en zijn vergelijkbaar met  eigenwaarde.

Hoewel ze niet echt gelijk zijn, maar ze maken deel uit van het wereldwijde gekende zelfrespect. Echter, we zullen een onderscheid maken tussen het zelfbegrip en zelfachting waar vaak verwarring over bestaat.

Het zelfconcept of zelfbeeld is de reeks attributies (ideeën, overtuigingen, kennis, vaardigheden, attitudes en waarden) die elke persoon over zichzelf heeft.

Bovendien definiëren deze attributies wie we zijn (beschrijvende en cognitieve dimensie). Echter, de eigenwaarde is de beoordeling die elke persoon van zichzelf maakt (evaluatieve en affectieve dimensie).

Een persoon kan zichzelf beschrijven met positieve of negatieve dingen (zelfconcept), maar zijn persoonlijke beoordeling (zelfrespect) is positief.

Ken de afmetingen …

Sommige auteurs praten over het gevoel van eigenwaarde als geheel, maar de waarheid is dat eigenwaarde verschillende dimensies heeft: lichamelijk zelfrespect, academisch zelfrespect, sociaal zelfrespect en zelfvertrouwen.

De laatste zou het kunnen opnemen binnen de sociale en binnen de academische wereld zouden we de arbeid kunnen opnemen.

Het belangrijkste aan deze dimensies is dat elke persoon belang hecht aan elk van hen volgens het model van Harter (1993).  Het zal daarom in functie variëren van een interne en externe terugkoppeling.

Beide hebben een mediërende waarde in uw globaal zelfrespect. Een persoon kan heel goed zijn in één dimensie, maar als de belangrijkste dimensie één is waarin hij of zij niet zo goed is, kan zijn algehele zelfrespect laag zijn.

Hoe verbeter ik mijn zelfrespect?

De mogelijke interventie routes die kunnen worden gedefinieerd zijn:

• Zelfkennis. Verbeter de kennis die je hebt over  jezelf.
• Vergroot de perceptie van competentie. Een persoon kan zijn werkelijke capaciteit foutief beoordelen.
• Verbeter de perceptie die ik heb van wat anderen van me denken. Het is mogelijk dat de persoon gelooft dat anderen een slechter beeld hebben dan ze werkelijk hebben.
• Wees flexibel over het belang van de gebieden en hun vergelijking met anderen.  Evenals, wat anderen van mij denken.
• Identificeer en wijzig de cognitieve vervormingen die optreden op de vorige punten. Dat betekent, in termen van zelfkennis, persoonlijke competentie, wat anderen van me vinden en het belang van elk gebied. In dit laatste aspect is het belangrijk om rekening te houden met de cultuur en mening van anderen over welk gebied belangrijker zou moeten zijn, maar niet waar de persoon echt om geeft.

Annemie Persyn Declercq
Orthopedagoge