Welkom op een vroegere gastblog van Patrick Perquy met als titel: “Lytta Basset: nieuwste boek “.
Zijn blog kan u een dieper inzicht in mens en de notitie erfzonde bezorgen. Het nastreven van Welwillendheid is de Nederlandse vertaling van de titel van haar boek.
Lytta Basset over de erfzonde.
Ik heb het genoegen u het laatste boek van Lytta Basset voor te stellen “Oser la bienveillance (1)”. (Welwillendheid)
Wie gelooft nog steeds in de erfzonde? De kerken zelf praten er niet meer over, en secularisatie heeft dit dogma in de voorhoede van moraliserende daden geplaatst.
En toch! Na onze voorouders geterroriseerd te hebben, heeft de erfzonde-gedachten nog steeds zijn verwoestingen op veel gebieden, inclusief onderwijs.
Of we het nu leuk vinden of niet, we hebben deze negatieve perceptie van de menselijke natuur geïntegreerd en reproduceren het constant dankzij onze duiding over de erfzonde
Lytta Basset beschrijft hier de genealogie en de invloed van deze zeer schadelijke notie van de erfzonde. De erfzonde gaat terug tot Sint-Augustinus. Augustinus inbreng over de erfzonde is in tegenspraak met de eerste kerkvaders.
Radicaal pessimisme door de erfzonde.
Het boek van Lytta Basset laat zien hoe dit radicale pessimisme totaal vreemd is aan het Evangelie. Integendeel, de gebaren en woorden van Jezus roepen ons op om een ander perspectief op de mens te ontwikkelen.
Door Jezus kunnen we een mensvisie verder ontwikkelen gebaseerd op de zekerheid dat we vanaf het begin gezegend zijn, en het zal altijd zo blijven.
Gesteund door de fundering van deze oorspronkelijke Welwillendheid, kan ieder van ons het aandurven vriendelijk te zijn tegenover Zichzelf. En ook anderen, en over te gaan van schuldgevoel naar verantwoordelijkheid.
Het mobiliseren van de bronnen van psychologie, filosofie en de menswetenschappen, hier is een innovatief. Het is een baanbrekend boek dat onze visie van de mensheid, haar potentieel en haar grenzen zal omkeren.
In verband met de laatste bijdrage, aan de zeven hoofdzonden gewijd, haal ik volgende informatie uit haar boek.
Hugues de Saint-Victor heeft in de twaalfde eeuw die catalogus opgesteld, dus geen eeuwigheidswaarde.
Lytta stelt de vraag waarom wreedheid of geweld in die cataloog ontbreekt. Lytta Basset meent dat het relatiegehalte van de zonde onvoldoende aan bod komt.
De misdaad en de kwetsuur!
Zij onderzoekt in haar eerste deel de schade die het begrip “erfzonde” aangebracht heeft in de westerse cultuur.
Je weet dat die gedachte door Augustinus in de vijfde eeuw binnengesmokkeld werd en in Trente tot dogma uitgeroepen in de zestiende eeuw.
Oosterse en Westerse kerk.
Zoals een hoofdstuk in de film Nymfomania II van Lars von Trier aantoont, is er een onderscheid tussen de Oosterse kerk, die de verheerlijking van de mens benadrukt en de westerse die het lijden ophemelt.
Paul Ricoeur.
Lytta gaat in gesprek met Paul Ricoeur, Alice Miller. Zij onderzoekt hoe de zwarte pedagogie een uitvloeisel is van de erfzondegedachte.
Adam and Eve – Pieter Paul Rubens. Art Experience NYC
Ik nodig je uit de film “Das weisse Band” van Michael Haneke in je achterhoofd te houden of kennissen die slachtoffer waren in hun kindertijd van die zwarte pedagogie.
De opvoeder gaat zijn leerlingen, de ouders hun kinderen tegemoet als zondige wezens, waaruit het kwaad moet uitgeroeid worden. Welke middelen daarvoor gebruiken? Zwarte pedagogie. Bij voorkeur maatregelen, zoals lijfstraffen, die schrik inboezemen.
Jean Delumeau.
Zij citeert vaak het standaardwerk van Jean Delumeau “La peur et l’Occident”.
De gevolgen van die opvoeding zijn traumatisch, en kunnen niet genezen zolang als de band met de ouders niet gesneden, gebroken wordt.
Toelichting op Jean Delumeau: Op zoek naar het Paradijs.
Het pessimisme dat ons vandaag binnenvliegt, wekt meer dan ooit een vraag naar het paradijs bij een publiek dat zich zorgen maakt over de toekomst. Daarom deze synthese in een alleen maar volume, zonder notities en de helderste mogelijkheid van een Paradijsgeschiedenis in drie delen en vertaald in verschillende talen.
Jean Delumeau behoudt dezelfde route van de “tuin der geneugten” naar “eeuwig geluk”, in afwachting van “duizend jaar vrede op aarde”. Maar de toon is hier persoonlijker en er is ruimte voor de vragen van vandaag over de betekenis van leven en dood.
Dit nieuwe boek presenteert zichzelf als een meditatie, gebaseerd op geschiedenis, op het thema van de hoop dat aan het eerdere werk over angst en de behoefte aan veiligheid was voorafgegaan.
Altijd dicht bij zijn lezers, spreekt Jean Delumeau hen aan in een eenvoudige, vriendelijke en geruststellende taal die uitnodigt tot dialoog.
Jean Delumeau werd geboren in 1923. Historicus, hij is de auteur van een aanzienlijk werk, men kan onder meer citeren: de Fear in the West (1978), de Sin and the Fear (1983) the Faith religious (1993), en van een geschiedenis van het paradijs in 3 delen.
Spiegelneuronen.
Zij integreert de ontdekking van de spiegelneuronen die verklaren dat jongeren de opvoedingswijze van hun ouders overnemen, ook als zij zelf er slachtoffer van waren.
Ze is terecht verbaasd dat bij René Girard het geweld in het mimetisme van de opvoeding een blinde vlek is.
De relatie met de ouders heeft een zekere sacraliteit bewaard ook na 1968.
Dat maakt het bijzonder moeilijk om de kenmerken van de zwarte pedagogie te noemen, en uit te schakelen in eigen opvoeding.
Wie vaak in een donker hok opgesloten werd, zal geen weerstand ondervinden om als beul gevangenen in een concentratiekamp zo te benadelen.
Banalisering van het kwaad.
Met Hannah Arendt bespreekt ze de banalisering van het kwaad in het nazi en Stalin regime.
We kennen haar bevrijdend onderscheid tussen “mal commis” – “maladie de la pensée”. (personalité ordinaire)
Dan komt de ontdekking en de Bijbelse inzichten die correcties aanbrengen.
Zolang het echte contact met de bijbel er niet is, worden dogma’s niet aan kritiek blootgesteld.
Dit doet Lytta Basset wel.
Erfenis van Augustinus.
“Retour de manivelle après des siècles de culpabilisation: en Occident, nous sommes pris dans une hypertrophie de l’accusation, au travail, à la maison, dans nos activités culturelles, associatives et ecclésiales.
C’est à qui envisage de porter plainte, de dénoncer, de dire du mal par-derrière, sans même tenter le dialgogue.
A. Geschè repère là une trace de notre héritage augustinien: nous nous mettons bien plus vite à la recherche des coupables qu’en quête des moyens de porter secours aux victimes. Pourtant, “n’y a-t-il pas dans l’Evangile une absence de cristallisation sur l’accusation”? (4) 89
“Terugslag na eeuwenlange schuldgevoelens: in het Westen zijn we gevangen in een hypertrofie van de beschuldiging, op het werk, thuis, in onze culturele, associatieve en kerkelijke activiteiten.
Het is aan iedereen om te klagen, om af te keuren, om slechte dingen van achteren te zeggen, zonder zelfs de dialoog te proberen.
A. Geschè wijst hier op een spoor van onze Augustijnse erfenis: we zoeken de schuldigen veel sneller op dan op zoek naar middelen om de slachtoffers te helpen. Maar “is er in het evangelie geen gebrek aan kristallisatie over de beschuldiging”?
Patrick Perquy (01/01/1942 – 29/05/2018)
Meer over Hannah Arendt.
Hannah Arendt publiceerde bij de krant New Yorker over het proces tegen een hooggeplaatste nazi-functionaris die sinds 1945 in Argentinië woont, Eichmann, die in 1961 in Jeruzalem werd vastgehouden.
Als joodse ballinge (vluchteling) in de Verenigde Staten sinds de jaren dertig van de vorige eeuw vindt zij dat het publiceren over deze rechtszaak (het eerste gepubliceerde proces in de geschiedenis) haar plicht is.
Haar publicaties (in vijf afleveringen in de Newyorker die in een boek zullen worden samengebracht, Eichmann in Jeruzalem) zullen een levendige controverse in het intellectuele en joodse milieu van die tijd oproepen.
Critici van haar werk richten zich op twee hoofdpunten, de “samenwerking” van de Joodse elites in het bloedbad van het Joodse volk, en het concept van banaliteit van het kwaad.
Dialoog tussen de ziel en zichzelf.
Kritisch bewustzijn manifesteert zich in een innerlijke “van kop tot staart”, in een dialoog tussen de ziel en zichzelf. Het komt voor bij het terugtrekken van eenzaamheid.
Dit bewustzijn is wederkerend, het verwijst naar de terugkeer van zichzelf naar zichzelf; ze is alleen een onderzoek van de ziel.
Bewustzijn introduceert een ondervraging, een vraagteken over de betekenis van iemands handelen en hun niet-tegenspraak met gedachten. Is er een kloof tussen mijn intenties en mijn acties?
De figuur van Richard III correspondeert met die van de man die het kwaad in alle geweten heeft gekozen.
Eichmann is geen Richard III, hij is een bureaucraat, een hoge ambtenaar wiens geest helemaal bezig is in de voortgang van zijn carrière, in zijn persoonlijke ontwikkeling.
De traditionele voorstellingen van het kwaad.
Arendt zal proberen aan te tonen dat de traditionele voorstellingen van het kwaad die het werk van een demonische kracht of een wreed monster maken, onvoldoende zijn.
Verre van de literatuur die de legende bouwt van de man die besluit kwaad te doen voor het kwade zoals het personage van Richard III van Shakespeare.
Zij zal aantonen dat het idee om bewoond te worden door de duivel, opzettelijk kwaad voor kwaad te kiezen een gemakkelijke manier is om de mogelijkheid van schade van de mens af te wijzen. In feite niets meer dan een externe zondebok.
Het zal dan de mogelijkheid van het onmenselijke in het hart van de mens registreren. Het is de ineffectiviteit van een capaciteit die de mens definieert. Het belangrijkste onderscheid met het dierenrijk is namelijk het vermogen om te denken en te oordelen.
De essentie van het kwaad is niet te zoeken in een perverse wil, in een perversie die de mens tot een slecht wezen zou maken. Het kwaad is niets meer dan het verlies of de weigering van elke vorm van zelfrelatie. Het kwaad is in de eerste plaats de weigering van kritisch bewustzijn.
We zijn benieuwd naar je reactie hieronder! Reactie annuleren