Een van de moeilijkste dingen om narcistische mishandeling te overwinnen is het verschuiven van de dynamiek van een verblijf in de pijn en het herkauwen van het verleden naar een “momentum” dat ons naar een betere toekomst zal brengen. De eerste stap is het leren over narcisme, zonder daar in te blijven steken zodat je naar zelfgenezing kunt overstappen.
Voordat ze wist dat haar echtgenoot (zogenaamd) Danny narcistisch was, had zij gemerkt dat hij een emotionele misbruiker was.
Een vriendin van mij (Barbara) bevond haar in de volgende situatie.
Toen Barbara erachter kwam dat hij een minnares had, besloot zij om zijn gesprekken met die minnares op te nemen op haar computer. Zo kon ze luisteren naar alles wat hij over haar zei. Zij kon het niet geloven.
Via zoeken op ontrouw kwam ze op mijn site terecht. Dat gaf de aanleiding om haar grondig voor te bereiden om het misbruik te doen stoppen. Daardoor wenste ze alles wat ze nodig had te leren over narcisme.
Narcisme, en de sociale gevolgen van narcistische persoonlijkheid en gedrag, zijn een van de meest populaire en besproken onderwerpen vandaag. Dat hebben we wellicht aan Trump te danken.
Hoewel het een onderwerp van populair belang is, is narcisme eigenlijk een complex persoonlijkheidskenmerk dat vele mythes, misvattingen en wetenschappelijk niet ondersteunde beweringen omarmt die de populaire media blijven bestendigen.
Maar het is duidelijk narcisme en mensdom gaat samen. De eerste Homo Sapiens verscheen 125.000 jaar geleden en er is betrekkelijk weinig onderzoek over die groep van 4%. We dienen dus nog veel te leren over narcisme.
Danny moest alleen zijn.
Die Danny vroeg zelf op een bepaald moment om echtscheiding en zei toch dat hij nog van haar hield, maar dat hij alleen moest zijn. Niets natuurlijk dat hij een minnares had. Barbara heeft daardoor veel geleden.
Ze vond haarzelf idioot. Zij dacht dat zij voor hem zou zorgen als hij haar in de toekomst nodig had tot dat bewuste moment dat ze zijn minnares ontdekte.
Zij vertelde haar twee beste vrienden over de andere vrouw van Danny. Tenslotte vertelde zij Danny dat zij hem had opgenomen met een recorder. Ook dat ze alles wist natuurlijk. Barbara besloot om haar eigen advocaat te hebben.
Hij wilde echtscheiding. Pardon? Barbara confronteerde hem elke dag met wat zij had gehoord. Leren over narcisme maakte dat ze die confrontatie aankon in die situatie.
Op een mooie dag belde hij de politie om haar te arresteren. Bovendien beweerde Danny dat zij iets illegaals had gedaan in de VS. Toen, op dezelfde dag, besloot zij iedereen te vertellen wat hij had gedaan.
Zij vertelde iedereen dat hij een lafaard was. Was hij immers geen grote leugenaar? Zij heeft alles aan hun vrienden en hun familie verteld. Degenen die haar kennen, kennen haar echt.
Zij had een geweldige familie, met rechtschapen ouders.
Het was duidelijk dat door te leren over narcisme dat zij kon onderscheiden of Danny nu een gezond zelfvertrouwen had en zelfliefde. Had hij een soort charisma waardoor hij vrouwen aantrok?
Wordt het zelfs een beetje normaal in onze maatschappij dat een succesvol persoon ook een minnares heeft?
Veel zogenaamde christenen in Amerika maken er zelfs geen probleem van dat Trump een pussy pakker en een hoerenloper is. Niet alleen was, maar ook gedurende het huwelijk met de first lady, zelfs tijdens haar zwangerschap.
Kijk velen hebben al te snel de tendens om iemand met narcisme te diagnosticeren zonder dat ze leren over narcisme.
Alsof egoïsme en narcisme hetzelfde zijn. Er lijkt een belangrijk verschil te zijn tussen de klinische definitie van “Narcistische Persoonlijkheidsstoornis” (NPD) en wat sociale persoonlijkheidspsychologen “kenmerkend narcisme” noemen.
De meeste mensen denken dat narcisme een binair fenomeen is. Een ernstige stoornis die iemand wel of niet heeft. Anderen leren over narcisme dat het gebeurt op een continuüm.
Een persoon kan een beetje narcistisch, buitengewoon narcistisch zijn en alles tussenin. Het lijkt niet tegenstrijdig om te denken dat narcisme in verschillende mate voorkomt bij gezonde, niet gestoorde individuen.
Toch is er ook een moment waarop het zo buitengewoon wordt dat het pervasieve psychologische stoornissen en angst veroorzaakt in die mate dat je het beschouwt als een stoornis.
Echter, het definiëren van dat specifieke punt waarop het narcisme van een individu verstoord raakt en diagnosticeerbaar is, is een voortdurende en vaak omstreden uitdaging.
In mijn ervaring accepteren de meeste psychologen een of andere versie van de theorie dat narcisme voorkomt op een continuüm van ernst en zich kan manifesteren op sub-klinische niveaus.
Ik denk dat we het narcisme het beste kunnen begrijpen als een persoonlijkheidskenmerk dat voorkomt in een continuüm. Aan het hoge einde van dat continuüm kan het verstoord raken – zo zeer ongewoon dat gezond psychologisch functioneren niet meer mogelijk is.
Leren over narcisme is belangrijk, omdat je dan kunt inzien welke trekken wel of niet bij een narcistische stoornis behoren.
Voor de meesten is het niet erg duidelijk of assertiviteit nu behoort tot het continuüm van het narcisme spectrum. Of is er toch nog een dimensie verschil? Als we leren over narcisme zien we dat over sommige eigenschappen allen het min of meer eens zijn. Eigenschappen als
- grootsheid,
- geloven dat je beter bent dan bijna alle anderen,
- recht hebbend zijn,
- geloven dat je een speciale behandeling verdient die anderen niet verdienen, en
- acteren op een net zo arrogante manier zijn allemaal centrale facetten van narcisme.
Dit is zo of je het nu hebt over narcisme als een klinische stoornis of persoonlijkheidskenmerk.
Maar zelfvertrouwen bijvoorbeeld is een normatieve trek.
Is een zeer zelfverzekerde en assertieve persoon, die niet bijzonder grandioos of rechthebbende is, nog steeds gedrag vertoont dat we zouden moeten classificeren als narcistisch?
Het is een belangrijke vraag, omdat het meeste onderzoek naar narcisme vanuit de sociale persoonlijkheid begint met het uitgangspunt dat een hoog niveau van vertrouwen en assertiviteit deel uitmaken van het narcisme continuüm, zij het de onderkant van dat continuüm.
En dit heeft invloed op de conclusies die mensen bij hun studie trekken, waardoor narcisme soms minder schadelijk lijkt dan ik denk dat het echt is.
Het imago dat narcisten een hoog zelfbeeld hebben, wordt volledig gedreven door hun neiging om groots te zijn, en niet omdat ze hogere niveaus hadden van wat we “echte” zelfwaardering zouden kunnen noemen volgens een psychometrische studie van Seth Roosenthal.
Hoewel narcisten er misschien uitzien alsof ze een hoog zelfbeeld hebben op schalen voor zelfrapportage, is het echt iets anders – hun grootsheid – waardoor ze er zo uitzien. Er blijkt een groot verschil tussen de grootsheid van narcisten en het hoge zelfrespect van niet-narcisten.
Narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPD) is de naam voor een reeks coping-strategieën.
De ontwikkeling van die stoornis begon als een aanpassing aan een gezinssituatie in de kindertijd waardoor de persoon onstabiele zelfwaardering had, het onvermogen om zelfrespect te reguleren zonder externe validatie en lage empathie.
Belangrijk kenmerk NPD missen hele objectrelaties en object-constantie.
Net als bij alle drie de belangrijkste categorieën persoonlijkheidsstoornissen missen borderline, narcistische en schizoïde mensen met NPD ook ‘hele objectrelaties’ en ‘object-constantie’.
Gehele objectrelaties:
dit is het vermogen om zichzelf en anderen in een stabiele en geïntegreerde manier die zowel de goede als de slechte eigenschappen van de persoon erkent te zien.
Constantie van objecten:
dit is het vermogen om een positieve emotionele band te behouden met iemand die je leuk vindt, terwijl je boos, gekwetst, gefrustreerd of teleurgesteld bent door zijn of haar gedrag.
Zonder “objectrelaties” en “object-constantheid” kunnen mensen met NPD zichzelf en andere mensen alleen op twee manieren zien:
ofwel zijn ze speciaal, uniek, almachtig, perfect en gerechtigd (Hoge status); of ze zijn defect, waardeloos, rotzooi (lage status).
Dit betekent dat de persoon die worstelt met narcistische kwesties niet kan vasthouden aan zijn of haar goede mening en goede gevoelens over iemand, zodra hij of zij merkt dat de andere persoon een fout heeft. De andere persoon gaat van speciaal zijn en op een voetstuk worden gedevalueerd als “niets bijzonders”.
Narcisten balanceren heen en weer tussen deze twee. Wanneer ze zich goed voelen over jou of beter gezegd, je zorgt ervoor dat ze zich goed voelen over zichzelf, zien ze jou als speciaal.
Dan doe je iets wat ze niet leuk vinden, zoals “nee” zeggen tegen een van hun verzoeken en plotseling ben je helemaal slecht en waardeloos. Later kun je iets doen waardoor ze zich weer goed voelen en ze zijn weer terug bij het zien van jou als speciaal.
Leren over narcisme en gezonde zelfliefde.
Narcisme is een verdediging tegen gevoelens van minderwaardigheid. De persoon trekt een masker van arrogante superioriteit aan in een poging de wereld ervan te overtuigen dat hij of zij speciaal is.
Binnen voelt de persoon zich erg onzeker over zijn of haar werkelijke zelfwaarde. Deze façade van superioriteit is zo dun dat het lijkt op een heliumballon – een kleine naaldprik zal het laten leeglopen.
Dit maakt de persoon overgevoelig voor kleine afwijkingen die iemand met gezond narcisme niet eens zou opmerken.
In plaats daarvan wordt iemand met dit type verdedigingsmechanisme gemakkelijk verwond. Als illustratie neemt vaak voor de narcist elke vorm van onenigheid proporties aan van een serieuze kritiek.
Bovendien zal de narcist uithalen tegen iedereen u die het oneens is met hem. Ze zijn constant op hun hoede om hun status te beschermen. Pathologisch narcisme kan worden gezien als een beschermend pantser dat zich buiten ons bevindt.
Daartegenover is gezonde zelfliefde een realistisch gevoel van positief zelfbeeld dat is gebaseerd op de daadwerkelijke prestaties van de persoon.
Het is relatief stabiel omdat de persoon het zelfbeeld heeft geassimileerd met de successen die het resultaat waren van hun daadwerkelijke harde werk om obstakels uit de echte wereld te overwinnen.
Omdat het gebaseerd is op echte prestaties, is normaal, gezond narcisme relatief ongevoelig voor de kleine minachting en tegenslagen die we allemaal ervaren als we door het leven gaan.
Gezonde zelfliefde zorgt ervoor dat we om onszelf geven, dingen doen die in ons eigenbelang zijn en geassocieerd worden met echt zelfrespect. Je kunt bedenken dat het iets is dat in ons zit. Dit is wat we kunnen leren over narcisme.
Het verdedigingsmechanisme van de pathologische narcist (NPD) is ongezond.
NPD hebben is alsof je door het leven gaat en altijd in het defensief moet zijn. Als je narcistisch bent, staat je zelfrespect altijd op het spel. Je hebt de neiging zich beledigd en kritisch te voelen als er geen belediging of kritiek is bedoeld. Bovendien ontbreekt het aan emotionele empathie.
Je voelt geen pijn als je andere mensen pijn doet. De pijn die je eventueel wel voelt als je iemand pijn hebt gedaan is veel minder dan wat de gemiddelde persoon voelt.
Als gevolg hiervan is je gevoeligheid allemaal éénzijdig: je mag iemand anders aanvallen voor de geringste misstap of zelfs voor het gebruik van het verkeerde woord, terwijl je in je hart weet dat deze persoon voor je zou kunnen sterven en alles wat je zou voelen is geïrriteerd over het ongemak.
NPD kan geen serieuze intieme relaties onderhouden en daarom moet hij opnieuw op jacht na de vroege stadia van een relatie.
Pathologische narcisten proberen te bewijzen dat ze superieur zijn. Ze hebben de neiging om anderen verkeerd in te schatten. Daarbij reageren ze overdreven op het gedrag van anderen. Bovendien zijn ze zeer ongewoon egocentrisch.
Als vanzelfsprekend hebben ze geen empathie voor de gevoelens van anderen. Ze zijn bereid om andere mensen te devalueren en te vernederen.
We zijn benieuwd naar je reactie hieronder! Reactie annuleren