Muzische Vaardigheden en methoden 3:
Spelagogiek :
vijf-fasenplan spelactiviteit.
Ontwerpen eigen creatieve kerst- en nieuwjaarskaartjes .
Leren tekenen is in werkelijkheid een kwestie van leren kijken, oplettend kijken.
Dat houdt heel wat meer in dan alleen maar met de ogen zien.
1.Beginsituatie.
a) algemene gegevens :
Het betreft 14 volwassen mensen die momenteel vorming aan het volgen zijn in het groepsluik werk welzijn die kerstkaartjes maken. Ze doen dit in een leslokaal van het cultureel centrum de Steiger in Menen .
Deze vorming is georganiseerd door VDAB . De vorming wordt gegeven door de partner organisatie Groep Intro .
De sessie is gestart op 15 oktober . Ze zal eindigen op 28 februari 2019.
Het groepsgebeuren gaat 2 keer per week door . De sessies zijn telkens op maandag en vrijdag van 9u tot 16u30 .
Meer specifiek zijn het 10 dames en 4 heren die de opleiding volgen . Hun leeftijd varieert van 20 jaar tot 50 jaar .
De namen van de vrouwen zijn Chanine (26jaar), Nele (26jaar), Alanah (22jaar), Rebecca (34jaar), Peggy (44jaar), Tiana (20jaar), Syeda (32jaar), Carine (35jaar), Virginie (40jaar) , Valesca (19jaar). Van de mannen zijn de namen Andy (43jaar) , Bart (44jaar) , Aziz (43jaar) en Patrick (50jaar) .
Deze 14 mensen zijn momenteel allemaal werkzoekende .
b) mogelijkheden en beperkingen:
Deze mensen hebben een grote afstand tot de arbeidsmarkt door een grote armoedeproblematiek .
Ze behoren dus bij de groep maatschappelijk kwetsbare personen met een meervoudige problematiek .
De mensen die gestart zijn met deze opleiding kenden elkaar nog niet op voorhand .
Naast de algemene, overkoepelende factor armoede zijn andere kenmerken van deze deelnemers :
– werkzoekenden van allochtone afkomst .
– werkzoekenden met een verslavingsproblematiek zoals alcohol .
– er zijn alleenstaande jonge mama’s .
– een alleenstaande papa met grote gezinslast .
– mensen met verschillende geloofsovertuigingen, waaronder ook een bewust bekeerde moslima ,
– personen die onder collectieve schuldbemiddeling zitten en wekelijks moeten rondkomen met hun leefgeld van 50 euro .
– mensen met een heel laag zelfbeeld door lichamelijke, seksuele en emotionele verwaarlozing en mishandeling .
– een heer die moeite hebben met het schrijven van het Nederlands .
– een dame die samenwoont met iemand waarvan hij de diagnose schizofrenie gekregen heeft .
Met andere woorden doordat die mensen in armoede leven heeft dit een impact op de verschillende levensdomeinen van hun kwaliteit van bestaan .
c) zin en betekenis voor de deelnemer:
De deelnemers zullen elkaar op een andere manier beter leren kennen.
Het opzet is om zelf nieuwjaarskaartjes te maken die de mensen dan zelf kunnen gebruiken .
2. Doelstellingen van kerstkaartjes maken
Agogische doelen :
Een agogisch doel in deze sessie is zeker om de groepscohesie of de samenwerking te bevorderen .
Het heeft voor mij ook als doel om aan de deelnemers het gevoel te geven om er weer bij te horen in de maatschappij .
Mensen die in armoede leven hebben het financieel moeilijk .
Kerstkaartjes aankopen vormt voor velen een luxe probleem . Dan worden ze voor de zoveelste keer weer uitgesloten .
Als mensen een verhaal kunnen brengen in dialoog met kunst kan dit een helende werking hebben .
Het is een uitstekend kanaal waarin je veel kwijt kan .
Hier zeker bij deze groep mensen kan dit een middel zijn om hun ook uit te drukken , om hun te troosten als communicatie soms stroef verloopt .
Creatief bezig zijn kan ook een middel zijn om hun kwaliteit van leven te helpen verbeteren op verschillende levensdomeinen .
Bijvoorbeeld kan het hun aanwakkeren om te zoeken naar een zinvolle tijdbesteding .
Daarbij groeit geluk en eigenwaarde .
En daarbij kan je erkenning geven aan je zelf en aan de maatschappij .
Door creatief bezig te zijn kan dit zorgen voor een stressvrij en gezonde lichamelijke balans .
Bovendien kan het het evenwicht, eigenwaarde, veerkracht een belangrijke boost geven om gelukkig en vruchtvol in het leven te staan bevorderen.
Ook heeft dit een invloed op het directe en sociale netwerk van de werkzoekende.
In de eigen groep leert men elkaars sterktes kennen.
Dan kan men bij de eigen zwaktes beroep doen op de sterktes van de mede deelnemers.
Zo leert men ook weer samenwerken, maar ook weer elkaar vertrouwen.
Dit uit zich dan in het uitlenen van materialen voor elkaars kerstkaart of in raad vragen.
Ook gewoon helpen met elkaars eigen creatie is bijzonder.
Men laat weer mensen toe in hun eigen territorium .
Men tast af, verkent en laat toe .
Vertrouwen die soms ver te zoeken is bij deze groep van mensen .
Maar ook om weer deel te nemen aan de maatschappelijke integratie .
Als er plots weer kerstkaartjes kunnen gedeeld worden met andere mensen zullen ze erkenning krijgen .
Ze worden weer gezien .
Daarenboven nemen ze onbewust weer deel aan de maatschappij. Dan krijgen ze ook andere kaartjes van andere mensen.
Ook op het levensdomein werk kan je hier een verschil op merken .
Men leert eigen vaardigheden en competenties ontdekken of herontdekken .
Ook de vaardigheden en competenties van de andere deelnemers ontdekken ze .
Het kan duidelijker worden of je eerder een leider bent of een volger bent .
Misschien ben je iemand die graag alleen werkt .
Of ben je iemand die praktisch gericht is ?
Daarbij kan je iemand zijn die oog voor detail heeft .
Ondanks gezichtsverlies kan iemand durven om op z’n bek te gaan .
Ben jij iemand die out of the box denkt ?
Zo was het ook voor de paar moslims onder de deelnemers het concept kerstkaartjes niet van toepassing .
Dus maakten ze kaartjes voor hun kinderen of hun ouders .
Ze lieten kerst of nieuwjaar weg .
Ze maakten hun eigen creatie voor hun eigen doelen.
Met andere woorden :
Hoe kan ik in de komende kerst – en Nieuwjaars periode 2018-2019 aan de hand van het maken van kerstkaartjes er voor zorgen dat dit een verschil maakt op mijn kwaliteit van bestaan ?
Welke impact heeft dit voor mij op verschillende levensdomeinen zoals mijn emotioneel welbevinden, mijn interpersoonlijke relaties, mijn materieel welbevinden, mijn persoonlijke ontplooiing, mijn lichamelijk welbevinden, mijn zelfbepaling , en mijn sociale inclusie.
Welke impact heeft dit op mijn rechten?
3. Strategiebepaling.
a) instrumenteel-technisch.
a 1: opbouw van de activiteit :
Sfeerschepping/indeling/thema :
kerst- en nieuwjaarskaartjes maken.
Deze activiteit werd reeds 2 weken op voorhand medegedeeld .
Ik had een paar voorbeelden van kerstkaartjes gemaakt .
Aanvankelijk gestart met het altijd terugkerende actuele quiz rondje .
Na deze korte quiz werd de activiteit nog eens uitgelegd .
Daarna het zelf maken van de kaartjes à la eigen creatie en mogelijkheden.
afronden en opkuis .
a 2 tijdsaspect :
Deze activiteit vond plaats op vrijdag 7/12/2018 om 9u in CC de steiger Menen .
– 9u tot 9u30 : actualiteitsquiz .
– 9u30 tot 9u35 : kort uitleggen activiteit .
– 9u35 tot 9u45 : herschikken ruimte van tafels en stoelen in een praktische knutsel ruimte .
– 9u45 tot 12u : uitvoeren activiteit waarbij een korte pauze van 5 minuten om 10u 30 en 11u15 .
– 12u-12u30 : afronden en opruimen .
a 3 de benodigdheden om kerstkaartjes te maken
De materialen zoals wit en gekleurd tekenpapier, werden aangekocht via action die heel budgetvriendelijk is .
Ook werden er gerecycleerde materialen gebruikt zoals gebruikte knopen, reclamefolders waarbij letters en cijfers, afbeeldingen konden uitgeknipt worden .
Sponsjes werden in kleine stukjes getrokken zodat mensen ook verschillende verftechnieken konden gebruiken .
Ook stelde een deelnemer spontaan voor om attributen vanuit de natuur te kunnen gebruiken zoals dennentakjes, holster enz.
De algemene knutselbenodigdheden zoals schaar, lijm, verf, penselen, potloden, stiften werden ter beschikking gesteld door groep intro .
Er werd wel verwezen bij de deelnemers waar dit allemaal heel goedkoop kan aangekocht worden of zelfs gehuurd kan worden via de spelotheek van de bibliotheken per regio met hun vrije tijdspas .
Ook was het mogelijk dat mensen foto’s van hun familie, kinderen konden laten afprinten zodat ze ook dit als persoonlijke touch konden gebruiken op hun kerstkaartjes .
a 4 : eisen die de activiteit stelt .
Er wordt toch aan iedereen gevraagd om op z’n minst 1 kerst kaartje te maken .
Creatief bezig zijn is het belangrijkst .
Je kan altijd opnieuw beginnen als het niet onmiddellijk lukt .
Op je bek durven gaan is een leerproces .
a 5 : bijzondere aandacht over handelingen en technieken .
Dit is een heel laagdrempelige activiteit waarbij aan de hand van voorbeelden het wel duidelijk is wat verwacht kan worden .
Er zijn in de groep van de deelnemers geen beperkingen aanwezig waarbij de handeling en de techniek voor een belemmering zou kunnen zorgen .
a 6 : geschiktheid van de ruimte
De spelactiviteit gaat door in leslokaal binnen het cultureel centrum van de steiger in Menen .
Deze is voldoende groot en aangepast .
Deze vindt plaats in een vertrouwde en veilige omgeving .
b) agogisch.
b 1: begeleiding van de activiteit.
We streven zoveel mogelijk vanuit de eigen krachten en de eigen mogelijkheden van de deelnemer .
Als je zelf ook nog eens kaartjes maakt dan stel je je op een gelijke hoogte in met de deelnemer .
Als je ziet dat een deelnemer geen ander kaartje meer wenst te maken , maar je wil er hem toch nog verder in betrekken , heb ik ook een techniek vanuit het oplossingsgericht coachen erin gepast zoals “leading from behind” .
Doen alsof je het niet wist hoe je een gesofisticeerde knip techniek moest gebruiken om bijvoorbeeld kleine kerstboompjes uit te knippen .
Door deze persoon dit te laten doen, betrok je hem weer mee in deze activiteit en had hij zelf het gevoel dat het dank zij hem was dat ik zelf kon een kaartje gebruiken, afwerken of inkleuren .
Ik schonk ook aandacht over de handelingen in verband met de culturele verschillen .
Er zijn bijvoorbeeld enkele moslims aanwezig die zelf aangeven dat Kerstmis niet kan . Dan kwam hun vraag of ze dit in een andere context kunnen gebruiken zoals Suikerfeest, mama kaartjes, kinderkaartjes enz. Dat kon ik alleen maar toejuichen .
Integendeel doordat ze het zelf een interessante activiteit vonden, waren ze zelf oplossingsgericht bezig om toch ook kaartjes te kunnen maken die strookten met hun eigen waarden en normen .
c) praktische voorbereiding .
1 : de deelnemers werden de dag op voorhand nog eens verwittigd met een sms van de dag van de activiteit .
2 : de benodigdheden was afgesproken door vormingsmedewerker en mezelf wie wat zou meebrengen .
3 : de ruimte is beschikbaar : op voorhand bepaald .
4 : wij waren de uitvoerende en de beslissende organisatie .
Ik had zelf wel mijn teamleider op de hoogte gebracht dat deze activiteit zou doorgaan .
4. uitvoering van de kerstkaartjes maken .
Deze activiteit werd reeds 2 weken op voorhand medegedeeld als vorm van creatieve activiteit .
Aangezien het altijd handig is om aan iets te beginnen waarbij je kon zien wat er verwacht werd, had ik al een paar voorbeelden van kerstkaartjes gemaakt .
Als er een voorbeeld aanwezig is , dan zien de deelnemers dit .
Dat is belangrijk voor deze doelgroep om iets te maken wat zichtbaar en tastbaar is .
Dit biedt hen ook meer zekerheid en zorgt voor structuur .
Toch hield ik wel rekening dat het weer iets nieuws zou zijn. Daarom zijn we gestart met het altijd terugkerende actuele quiz rondje op vrijdag waar op een ontspannen manier actualiteitsvragen gesteld werden .
Na deze korte quiz werd de activiteit nog eens uitgelegd .
Om de sfeer er wat in te brengen zorgden we ook voor kerstmuziek .
We hadden ook koffie, chocomelk, thee en koekjes voorzien .
Elke deelnemer was aanwezig .
Voor mij is dit ook wel een duidelijk signaal dat iedereen wou meedoen.
Als het te moeilijk of te lastig wordt, dan durft een deelnemer wel eens afhaken op een bijeenkomst.
Het was voor mij ook een teken dat Kerstmis en of Nieuwjaar wel ter sprake kon komen . Dit kon dus ongeacht het verdriet dat het bij sommige mensen wel teweegbrengt .
Het werd ook een culturele activiteit als mensen zelf voorstelden om er een andere naam aan te kunnen geven .
Dit kon alleen maar toegejuichd worden .
Daarna begon iedereen te werken .
Iedereen werkte actief mee .
Er werd ook gevraagd of ze verschillende kerstkaartjes konden maken.
1 iemand wou maar 1 kaartje maken omdat hij maar naar 1 iemand een kaartje kon sturen wie hij kende .
Andere deelnemers hadden dit gehoord .
En sommigen vroegen dan spontaan of ze hem of haar wou helpen met het uitsnijden of uitknippen van andere dingen of zaken .
Kunst werkt effectief helend .
Sommige deelnemers maakten echte kunstwerkjes en waren dan ook trots om dit te laten zien .
De tijd is voorbijgevlogen want om 12 u vond iedereen het jammer dat er afgesloten moest worden .
De deelnemers waren blij dat ze hun kaartjes konden meenemen naar huis en ze effectief kunnen gebruikt worden .
5. evaluatie na de activiteit.
Kunst werk effectief helend en verbindend waarbij het proces belangrijker is dan het resultaat .
Het maakt ook iets wakker in jezelf of in dit van de deelnemer .
De deelnemer kan zich op een andere manier uitdrukken met al dat beeldmateriaal .
Je kan rustig worden als je gaat knutselen, schilderen .
De teamgenoot kan een eigen emotie hier goed mee uitdrukken .
Je kan gemakkelijker communiceren en je gevoelens gaan verwoorden .
Voor mensen die moeilijk kunnen praten door wat ze meegemaakt hebben is dit een uitstekend kanaal waarin je zoveel kwijt kan .
Magische krachten zoals verbeelding,
verwerking van trauma’s ,
toveren met kleuren,
zelfzekerheid,
zelfrespect,
fantasie,
eigen creatie,
dromen,
je expressief durven opstellen en openstellen,
kan van je een ander mens maken .
Dit alles heeft een effect op de verschillende levensdomeinen van de deelnemer en voor hun kwaliteit van leven .
Op je bek durven gaan en altijd maar opnieuw en opnieuw beginnen kan gedurende geheel dit proces .
En of je nu arm of rijk, of laaggeschoold of hooggeschoold, of blank of kleurling of gelovige, ongelovige, moslim, christen bent, in de kunst spreek je een universele taal .
En dan wordt er geen onderscheid meer gemaakt of je nu bij die doelgroep van mensen in armoede behoort .
Tekst van Frederick Franck .
Om werkelijk te zien, steeds dieper, steeds intensiever .
En derhalve bewust en ontvankelijk voor alles te worden .
Moet ik datgene tekenen .
Wat de Chinezen, de Tienduizend dingen noemen
Die om mij heen zijn . Tekenen is
Een activiteit die mij helpt de wereld voortdurend
Nieuw te ontdekken. En daar heb ik
ervaren dat ik hetgeen ik niet mee teken
Ook nooit werkelijk waarneem
En als ik dan
Een doodgewoon object teken, begin ik te begrijpen
Hoe buitengewoon dat is
Waarachtig een wonder .
Frederick Franck
Als dit artikel resoneert met je, deel het dan alsjeblieft. We houden onze blog volledig zonder advertenties en delen helpt ons om meer mensen op hun reis te helpen. Volg ons ook op sociale media. Geef deze tekst een waardering door uw commentaar en like.
Lees meer
Deel dit artikel met de mensen van wie je houdt en waarvan je weet dat ze zelf geen anderen uitsluiten in je gemeenschappen, zodat zij en hun families ook kunnen ontsnappen aan misbruik.
We zijn benieuwd naar je reactie hieronder!Reactie annuleren