Dat Volkslied voor daklozen is een mysterie in het hart van een hedendaagse klassieker.
Een opname van 26 seconden van een naamloze, dakloze slaper was het begin van de muzikale zoektocht van componist Gavin Bryars naar het hart van de mensheid.
Als je naar deze epische compositie luistert, gaat het je verscheuren. Het maakt je nederig. Maar het is ook een minimalistische compositie uit 1971. De eindeloze herhaling is mystiek.
Is het een kerstlied of passend naar Pasen toe? Het ontroert in alle geval.
Britten hebben een merkwaardig romantische gehechtheid aan de figuur van de dakloze.
In 1908 publiceerde de Welshe dichter WH Davies The Autobiography of a Super-Tramp, met een enthousiast voorwoord van George Bernard Shaw, die Davies ‘reizen door Noord-Amerika vertelt.
In 1948 werd een kort overzicht vruchtbaar uitgezonden op de BBC Home Service door Dylan Thomas, waardoor een nieuw publiek werd geïntroduceerd in het boek van Davies.
Andere Britse schrijvers – George Borrow en Orwell, Walter Starkie – schreven over het leven op de weg of op straat met verschillende gradaties van romantiek en realisme, en de journalist Henry Mayhew, in London Labour en de London Poor (1851), investeerde zijn artikelen met een diepe en oprechte sympathie.
Was de archetypische man van de straat echter Little Tramp van Charlie Chaplin, een personage geïmproviseerd voor de Keystone-studio’s van Mack Sennett kort en onmiddellijk in onsterfelijkheid voortgestuwd?
Chaplin zei dat hij had geprobeerd een gevoel van ‘romantische honger’ te vangen, gedwarsboomd door grote voeten. Hij deed dit in stille beelden.
Een van de grote muzikale werken van de 20e eeuw doet hetzelfde voor spirituele honger.
Gavin Bryars ‘Jesus’ Blood Never Failed Me Yet neemt een verworpen fragment van audio van een filmproject over mensen die in Londen leven en maakt er een werk van metafysisch verlangen naar.
Een kort vers wordt herhaald, en wordt vervolgens steeds vaker begeleid door een strijkorkest en door blazersgroepen die een harmonie met de tekst vormen.
Het vers is als volgt: Jesus blood never failed me yet: There’s one thing I know: For he loves me so…
Documentaire over dakloosheid.
Het nummer was in eerste instantie geschreven voor een documentaire over dakloosheid die verhaalde over het straatleven in de buurten Elephant and Castle en Waterloo in Londen.
Gavin Bryars heeft een fascinatie voor gevonden materiaal!
Veel van de daklozen die de filmmaker Alan Power documenteerde in de wijk Elephant and Castle in Zuid-Londen (waar Charlie Chaplin opgroeide te midden van armoede en ziekte) waren alcoholisch.
Voor de camera zongen ze half herinnerde splinters van volks- en popsongs, sentimentele ballads, stukjes opera.
Slechts één heeft niet gedronken.
Hij was een oudere man, voor zover iedereen zich herinnert, want geen beelden van hem overleefden – alleen maar een opname van 26 seconden van hem zingend, in indrukwekkend samenhangende stemming, een fragment van wat klinkt als een oude evangelische hymne: ‘Jezus’ bloed nooit faalde me nog … ‘
Hij lijkt me een figuur die vrij gemakkelijk uit de bladzijden van Mayhew had kunnen stappen.
Bryars was al diep geïnteresseerd in het gebruik van dit ‘gevonden materiaal’.
Hij besteedde veel tijd aan compositie en bestudeerde het werk van Marcel Duchamp, wiens ‘readymades’ sleutelwerken zijn van het hoge modernisme, en hij had al geëxperimenteerd met gevonden materiaal in het onbepaalde stuk The Sinking of the Titanic.
Samen met Jezus ‘bloed is het tot op de dag van vandaag in het repertoire van Bryars gebleven.
Jesus ‘Blood bezette oorspronkelijk één kant van een LP, maar het is ook aanzienlijk meer dan een uur in een nieuwe versie op cd verschenen; en het heeft het leven ook als een single gezien, met de oorspronkelijke stem verdubbeld door de hedendaagse troubadour van de onderklasse van Amerika, Tom Waits.
Met elke iteratie evolueert het stuk, maar het verliest nooit de diepgaande emotionele kracht van zijn bronmateriaal.
Het verhaal van hoe een klein fragment van ongewenste audio een van de meest gevierde muzikale werken van de afgelopen tijd is geworden, is ingewikkeld.
Bryars had met Alan Power gewerkt, niet aan de originele shoot – hij heeft de oude man nooit ontmoet op de opname —, maar als een mixer en editor.
Op die manier gaf Alan Power hem dank door enkele van de klankbandmateriaal dat duur was in 1971 te schenken.
Toen een jongen grootgebracht in de lage kerkelijke traditie en bekend was met veel hymnes en religieuze liedjes, was Bryars onmiddellijk geïntrigeerd door de woorden en melodie van Jezus ‘Bloed, en werd aangetrokken door de stem, die een bijna getrainde kwaliteit heeft, prachtig geformuleerd en consequent zingt.
In de geluidsstudio!
Bryars maakte een lus van 13 maten in de studio en ontdekte dat zijn piano in harmonie was met de zanger en begon te werken aan harmonisatie.
Hij maakte een eenvoudig akkoord dat zich in latere versies heeft ontwikkeld tot een rijk ensemblageluid met strijkers en koper, gewogen tot aan het lage einde van de harmonische toonladder.
Bryars gaf toen les aan de Leicester Polytechnic en kon daar gebruikmaken van een kleine geluidsstudio.
Om het delicate origineel te bewaren, nam hij het op een tweede apparaat op, terwijl hij de lus liet lopen, terwijl hij koffie ging halen.
Toen hij terugkwam, merkte hij dat de schilderstudenten die normaal rumoerig waren in de verschillende kamers rond het atelier zwegen en somber naar de stem van de oude man luisterden. Er huilde iemand in een hoek.
Het is een effect dat het publiek sindsdien heeft ervaren.
Jezus heeft me nog nooit in de steek gelaten!
Toen hij die reactie zag, erkende Bryars dat hij het materiaal met respect moest behandelen – te beginnen met een poging om de herkomst van de zanger en de muziek te ontdekken.
Toch is er nooit een spoor van de hymne, noch van de man die het zong, verschenen.
Dit overtuigde Gavin van de emotionele kracht van de muziek en van de mogelijkheden die door het toevoegen van een eenvoudige, maar geleidelijk evoluerende, orkestbegeleiding zou ontstaan die de nobelheid en het simpele geloof van de zwerver zou respecteren.
Hoewel hij stierf voordat hij kon horen wat Gavin met zijn zang had gedaan, blijft het stuk een welsprekend, maar ingetogen getuigenis van zijn geest en optimisme.”
Het kan afkomstig zijn van een liedblad voorbereid voor een lang vergeten missieruimte of het kan een hymne zijn die gecomponeerd of geïmproviseerd is door de oude man zelf.
De uitgevers van Bryars doorzochten de archieven in de hoop een gepubliceerde tekst te vinden, maar het mocht niet baten.
Dit verandert de inzet, want wat een toevallige toe-eigening van gevonden materiaal leek is eigenlijk meer een samenwerking tussen twee componisten die elkaar nooit hebben ontmoet. De aanklacht die een krant tegen Bryars had aangelegd toen een versie van het nummer werd genomineerd voor de Mercury-prijs van 1993.
Misschien was het stuk gecomponeerd door de oude dakloze man zelf?
Wat maakt van “het bloed van Jezus liet mij tot nu toe nooit in de steek” toch zo’n blijvende schat dat een naamloze oude man erdoor blijft leven, net zo levendig en stoïcijns als een van de dakloze karakters van Samuel Beckett, op zijn beurt de erfgenamen van Chaplin en Buster Keaton.
Hij is een bevestiging van Becketts begrip dat ‘de tranen van de wereld een constante kwaliteit zijn.’
Voor iedereen die begint te huilen, stopt er iemand anders.
Hetzelfde geldt ook voor gelach, en er wordt zelden opgemerkt dat er hier ook zacht gelach is, want er moet zijn wanneer de menselijkheid wordt erkend.
Het stuk in 1973 onder Gavins leiding in première gebracht in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten, lang voor het – in 1975- op het label ‘Obscure Records’ verscheen.
korte versie:
Amy Winehouse hechting en zelfliefde tekort. Deel 2
Het was een illusie dat begin met de narcist.
Het leven rond de armoedegrens!
Laat nooit iets of iemand je droom stelen ook al ben je arm. Mensen in armoede.
Hoe je leven in eigen hand nemen tegenover een narcist(e)?
Ondersteunende communicatie in de begeleiding van kwetsbare mensen.
De hechting bij het begin … van relaties.
Brief aan de Hebreeën: Nederlandse Vertaling door Paul Thoen.
Deel dit artikel met de mensen van wie je houdt en waarvan je weet dat ze zelf geen anderen uitsluiten in je gemeenschappen, zodat zij en hun families ook kunnen ontsnappen aan misbruik.
We zijn benieuwd naar je reactie hieronder! Reactie annuleren